Wat is Priming?
Priming is de Engelse term voor grondlaag, grondverf, het aanbrengen van een eerste onderlaag. In de beïnvloedingspsychologie wordt met priming bedoeld: het activeren van mentale processen in het brein, waardoor associatieve concepten worden geactiveerd die het gedrag beïnvloeden. Ze komen dichter aan de oppervlakte van de geest, en krijgen daardoor invloed op onze woorden en daden (Tiemeijer, 2011, p.34).
Een prime kan alles zijn dat zintuiglijk, bewust of onbewust, waarneembaar is:
- een geluid
- een smaak
- een geur
- een woord of lied
- een beweging of gedrag
Hoe werkt priming?
Stel dat je vroeger als kind op de woensdagmiddag na school steeds op bezoek ging bij oma. Bij binnenkomst hoorde je het getik van een grote staande klok die in de hal pronkte, en rook je de zoete geur van oma’s vers gebakken appeltaart. Het is nu tien jaar later en je komt je dochter halen. Ze is bij de oma van een nieuw vriendinnetje wezen spelen. Bij binnenkomst word je plots overvallen door een warm en liefdevol gevoel. Je snapt niet goed waarom. Het is alsof je thuiskomt, echter je bent hier nog nooit eerder op bezoek geweest. Je staat plotseling letterlijk stil en staart voor je uit (gedrag). In de auto begin je tegen je dochtertje te vertellen over hoe het vroeger was bij jouw oma. De woorden stromen vanzelf je mond uit. Hoe kan dit?
Dat komt omdat je zintuigen geprikkeld werden door het tikken van de klok in de hal, op het moment dat jij bij deze ‘nieuwe’ oma naar binnenliep. Dit geluid activeerde de geassocieerde mentale concepten. De herinneringen aan oma kwamen aan de oppervlakte van jouw geest. Deze concepten beïnvloedden onbewust, en razendsnel jouw gedrag (plotseling stilstaan en voor je uitstaren, op de terugweg in de auto tegen jouw dochter praten over hoe het vroeger bij jouw oma was).
Wat is het verschil tussen Priming en Prompting?
Bij Prompting gaat het om het beïnvloeden in het hier en nu. Bij Prompting gebeurt het ‘on the spot’, ter plekke waar je bent en op hetzelfde moment. Bij Priming gebeurt het beïnvloeden in tweede instantie. De aangeboden prikkel zet jouw niet direct in beweging, maar wel de opdracht die na de aangeboden prikkel komt.
Wat leer je over Priming bij de opleiding?
Bij de opleiding tot Beïnvloedingspsycholoog leer je wanneer, hoe en welke prikkels je in een bepaalde omgeving dient aan te bieden die de reacties van mensen op volg verzoeken richting geeft. Je leert dus hoe je indirect menselijk gedag stuurt.